Vest o Sarajevskom atentatu i smrti prestolonaslednika nadvojvode Franca Ferdinanda i njegove supruge Sofije Hotek izazvala je veliki strah kod vojvođanskih Srba.
Karlovačka mitropolija je uzela učešća u opštoj državnoj žalosti naredivši da se do pogreba prestolonaslednika nadvojvode Franca Ferdinanda i njegove supruge u znak tuge i žalosti tri puta na dan zvono oglašava, kao i da se na crkvene zvonike i zgrade veroispovednih škola istakne crna zastava.
Posle pogreba imao se održati parastos u spomen duši Visokih pokojnika po pravoslavnom obredu. Sluteći veliko zlo i nesreću, oni su na sve načine pokušavali da ublaže posledice atentata.
U cilju toga Srbi su gotovo u svim mestima Vojvodine davali izjave lojalnosti i privrženosti Austrougarskoj monarhiji i dinastiji Habzburgovaca. U prvim danima rata ove manifestacije podaničke lojalnosti su se nastavile, a u njima su se naročito isticali Srbi u Banatu.
Svoje novčane priloge Srbi iz Bačke su prvih meseci rata predavali Crvenom krstu, a na to ih je pozivao svojim apelom i episkop bački Mitrofan. U svom dopisu upućenom svim pravoslavnim sveštenicima, crkvenim opštinama i manastirima na teritoriji Eparhije bačke, on je pozivao pravoslavno stanovništvo da pristupi davanju novčanih priloga za Crveni krst.
Episkop Mitrofan je ukazivao na „preozbiljne časove“, u kojima je potrebno pokazati građansku svest i požrtvovanost, preko primera davanja priloga. Ugarske vlasti su ovakve manifestacije pozdravljale, ali su na njih gledale sa dosta podozrenja, jer su smatrale da je pravo raspoloženje srpskog naroda bilo drugačije. Iz tog razloga bile su sprovedene mere stroge kontrole nad srpskim stanovništvom u Vojvodini iz straha od mogućih pobuna i ustanka.
Austrougarska objava rata Srbiji 28. jula 1914. bila je povod za poslanicu administratora Karlovačke mitropolije Mirona, u kojoj su pored ostalog citirane reči svetog apostola Pavla: „[…]svaka duša neka se pokorava vlastima koje vladaju, jer nema vlasti, da nije od Boga, a vlasti što postoje, od Boga su postavljene[…]”.
Povećanje obima industrijske proizvodnje za potrebe vođenja rata od ekonomije Austrougarske monarhije zahtevalo je dodatni kapital, što je bio osnovni razlog za raspisivanje ratnog zajma. U nadi da će se rat završiti brzom pobedom, Austrougarska monarhija raspisuje prvi ratni zajam novembra 1914. Novac koji se prikupljao tokom prvog ratnog zajma predstavljao je neku vrstu pokazatelja lojalnosti građana na određenom prostoru i njihovu veru u konačnu pobedu.
[wonderplugin_slider id=22]
Propaganda koja je vršena na teritoriji monarhije za upis prvog ratnog zajma, prema mađarskom i nemačkom stanovništvu išla je preko novina, plakata i javnih proglasa. Sa druge strane srpski narod je ostao bez svojih sredstava informisanja, pošto su svi listovi „svojevoljno“ prestali da izlaze iz štampe.
U situaciji kada su politički prvaci bili internirani u logore, a sredstva informisanja ugašena, poziv za upis prvog ratnog zajma srpskom narodu u Vojvodini uputili su episkopi Karlovačke mitropolije. Svojim učešćem u mnogim akcijama, koje su bile preduzimane i sprovođene tokom Prvog svetskog rata za potrebe države i u vojne svrhe, Karlovačka mitropolija i njeni vernici dali su doprinos ratnim naporima Austrougarske monarhije.
Pravoslavno sveštenstvo i učitelji srpskih narodnih škola neposredno se angažovalo u opštoj akciji prikupljanja priloga i upisivanja svih osam ratnih zajmova. Ovakav stav Karlovačke mitropolije ne može se okarakterisati kao „saradnja sa režimom”, već kao iznuđen potez teškom situacijom u kojoj se našao srpski narod na prostoru Austrougarske monarhije, kada mu je pripisana kolektivna krivica za Sarajevski atentat.
