U organizaciji Opštine Bačka Palanka, Centra za istorijska istraživanja Filozofskog fakulteta u Novom Sadu i Društva nastavnika istorije Bačke Palanke u Bačkoj Palanci ove nedelje obeležava se Stogodišnjica od prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji 1918 – 2018.
– Obeležavanje Stogodišnjice od prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji je otpočelo sa predstavljanjem mognografije „Dobrovoljci vojske Kraljevine Srbije – devetorica braće Vajagić“, autora dr Predraga M. Vajagića koja je održana u utorak, 10.11.2018. godine u Narodnoj biblioteci Veljko Petrović.
Tom prilikom su gosti imali priliku da pogledaju kratak film o braći Vajagić i saslušaju predavanje Predraga M. Vajagića o istoriji braće Vajagić i njihovom doprinosu na Solunskom frontu.
„Svi znamo za devet Jugovića, ali ne i za devet Vajagića, braću koja su se iz daleke Amerike zaputila na Solunski front“ – istakao je Predrag Vajagić.
Pre tačno sto godina, krajem januara 1918. u čuvenom čikaškom Auditorijumu organizovan je skup južnoslovenskih naroda. Na ceremoniji su govorili general Mihajlo Rašić, šef vojne misije u Francuskoj, Milenko Vesnić, poslanik Kraljevine Srbije u Parizu i Frenk Louden, guverner države Ilinois.
Bio je to ispraćaj dobrovoljaca u vreme Velikog rata, među kojima se posebno ističu devetorica braće Vajagić, rodom iz Suve međe. Zanimljivo da je Vajagića dobrovoljaca zapravo bilo 17! Uglavnom su došli iz SAD, međutim, ima i onih koji su kao austrougarski vojnici bili zarobljeni na ruskom frontu, odakle su prešli u dobrovoljačke jedinice srpske vojske. Za zasluge prema kralju i otadžbini Risto i Lazar Vajagić odlikovani su ordenom Karađorđeve zvezde.
Istoričar Predrag Vajagić ističe da je ovo jedinstven primer u srpskoj istoriji za porodicu koja potiče sa prostora van teritorije Kraljevine Srbije. Najjači utisak današnjih Vajagića je odluka njihovih predaka da život ponude za slobodu Srbije, iako su u to vreme živeli u Americi gde su otišli iz Austrougarske monarhije.
Često heroji i njihova dela budu zaboravljeni, ali poštovanje i energija porodica Vajagić neće dozvoliti da se to dogodi.
Knjiga je ovom prilikom mogla da se kupi, a biće dostupna i posetiocima ostalih događaja u okviru ove manifestacije koji se održavaju ove nedelje. Cena knjige je 500 dinara, i svi zainteresovani da kupe primerak knjige mogu da se obrate autoru.
Obeležavanje ovog velikog događaja se nastavlja u sredu 14.11. u Narodnoj biblioteci Veljko Petrović – okrugli sto na temu 100 godišnjice od prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji 1918–2018. Učesnici: prof. dr Slobodan Bjelica, prof. dr Saša Marković, dr Milan Micić naučni saradnik, dr Predrag M. Vajagić naučni saradnik. Moderator: prof. dr Svetozar Boškov.
U četvrtak 15.11. sa početkom u 13 časova u Mesnoj zajednici Tovariševo – otkrivanje slike poslanika iz Tovariševa na Velikoj narodnoj skupštini u Novom Sadu 25. novembra 1918. Nakon toga sledi u 19 časova otvaranje izložbe „Palanački srez i prisajedinjenje Vojvodine Kraljevini Srbiji“ čiji je autor master istoričar Nikola Milivojević.
Subota 17. novembar u 10 časova
Velika sala zgrade društveno–političkih organizacija – takmičenje učenika osnovnih škola i gimnazije u poznavanju istorije na temu 100-godišnjica od prisajedinjenja Vojvodine Kraljevini Srbiji.
Nedelja 18. novembar u 19 časova
Gradski bioskop – Multimedijalni scenski prikaz Golgota i vaskrs Srbije
u izvođenju istaknutih srpskih dramskih, muzičkih i baletskih umetnika (Tihomor Arsić, Lepomir Ivković, Ivan Isailović, Slobodan Ćustić, Ivana Žigon, Vesna Stanković, Denis Kasatkin, Nataša Stojanović, Željko Stjepanović, Katarina Božić, Oliver Njego, grupa Bistrik).
