Arhiv Srbije dobio je iz Turske 20.000 digitalnih dokumenata iz osmanskog perioda.
Kako javlja RTS, sva dokumenta su na osmanskom jeziku – mešavini arapskog, persijskog i staro-turskog jezika. Iz njih će se saznati koliko sultana je bilo srpskog porekla i zašto je srpski bio diplomatski jezik na otomanskom dvoru.
Sultan je bio taj koji je pisao zakonske propise. Njih su morali da se pridržavaju svi službenici u carstvu. Postojala je posebna prostorija u kojoj su se pisala dokumenta iz Osmanskog carstva – tefterhani prostorija, a na čelu je bio tefterdar.
[wonderplugin_slider id=174]
„Na izložbenoj postavci je stotinak dokumenata i ilustrativnog materijala. Najstariji dokument koji se odnosi na smederevski sandžak, koji je sačuvan, izložen u našoj sali, iz 1476. je godine. U pitanju je detaljan popis smederevskog sandžaka. Pored njega je minijatura koja predstavlja osvajanje Beogradske tvrđave iz 1521. godine“, ističe autorka izložbe Enisa Alomerović Hubanić.
Sva dokumenta su se čuvala u drvenim i kožnim sanducima.
„Administracija u Osmanskom carstvu je bila jako složena. Poslovi su se vodili u više kancelarija i potkancelarija“, navodi Alomerović Hubanićeva.
Izložen je i berat upućen Iliji Garašaninu iz 1881. godine u kojem mu Osmansko carstvo daje određene povlastice zbog lojalnosti samom carstvu.
[wonderplugin_slider id=170]
Osmansko carstvo osnovano je 1299. godine. Osnovao ga je emir Osman Gazi. Srpski vladari i predstavnici Srbije različitog ranga su više puta posećivali Carigrad. Na izložbi je predstavljen i Miloš Obrenović tokom posete Osmanskom carstvu.
„Tamo su mu dodeljena određena ordenja. Možemo videti i kasu kneza Miloša koja se čuva u Arhivu Srbije“, navela je autorka izložbe.
Izložena je i zapovest sultana Abdul Medžida iz 1858. godine i planovi i skice za školu u Beogradu, s tim što nema dokaza da je ona i izgrađena.
„Imamo i nacrt za izgradnju srednje svetovne škole u Nišu iz 1854. godine, kao i radionice vaspitnog doma tzv. islahane, takođe u Nišu, u kojoj su se obrazovali i sticali zanat kako muslimanska tako i hrišćanska deca“, rekla je Alomerović Hubanićeva.
Na osnovu dokumenata iz Arhiva Srbije može se saznati više o građevinama iz vremena osmanskog carstva, ali i o onima koje su se sačuvale i danas. Na Kalemegdanu je grobnica (turbe) iz 19. veka, a na Dorćolu se i danas nalazi tursko kupatilo.
