SILBAŠ: Prema dostupnim podacima osnovna škola u Silbašu postojala je već 1762. godine, a moguće i ranije, jer u popisu stanovništva 1756/57. godine spominje se da u Silbašu živi i učitelj Moskalji.
Predanja pak kazuju da je, i pre tog perioda, pored crkvene porte na mestu gde se danas nalazi crkvena ćelija, nekada postojala kućica pokrivena trskom koju je podigla Srpska crkvena opština radi izvođenja organizovane školske nastave. Kao prvi učitelj u toj školi pominje se izvesni Samuilo.
U kasnijem periodu Silbaš je imao dve srpske pravoslavne veroispovedne škole. Jednu sa jednom učionicom, zidanu 1874. godine, drugu 1891. godine. Neki podaci govore da je pored školske učionice 1895. godine dozidana još jedna, a pod istim krovom i učiteljski stan. Te godine za školu je stasalo 342 dece (181 žensko i 161 muško), a za „poftornu školu” njih 118 (50 ženske i 68 muške dece). Od tog broja dece osnovnu školu, u navedenoj godini, polazilo je 315 (150 ženske i 165 muške).
Nedeljna škola koju su deca dužna da pohađaju nedeljom i praznikom do navršene 15 godine, zvala se poftorna škola, a pohađalo je njih 92 (36 ženskih i 56 muških). U spisima se napominje kako je školu pohađalo i 13-toro nazarenske dece. Pored ponavljanja gradiva koje se učilo u glavnoj školi, ovde se još učilo i ono najpotrebnije o zemljoradnji i domaćinstvu, istoriji srpskog naroda i dužnostima podanika.
[wonderplugin_slider id=21]
Kako su se u Silbaš 1814. godine, prema jednim, ili čak 1799. godine prema drugim izvorima, naselili i Slovaci to je zahtevalo da se pristupi i obrazovanju slovačke dece na maternjem jeziku. Kao i kod Srba, i kod Slovaka je osnovno obrazovanje započelo u crkvi, kasnije u objektima pri crkvi i pod njenim patronatom.
Kao prvi učitelj na slovačkom jeziku pominje se Maćej Ondrej Franko, bez navođenja godine u kojoj je radio. Đaci su 1919. godine izučavali nauke kršćanske, srpski jezik, slovenski jezik, račun, geometrijske oblike, srpsku istoriju, opštu istoriju, zemljopis, poznavanje čoveka i jestastvenice, fiziku, hemiju, poljsku privredu, lepo pisanje, crtanje, pisanje, gimnastiku, ženski rad (samo za devojčice), ručni rad, a postojala je i ocena iz vladanja.
Na kraju školske godine učenici svakog razreda polagali su ispit. Kako su u to vreme u silbaškoj školi postojala srpska i slovačka odelenja, škola je u isto vreme nosila naziv Srpska državna osnovna škola i Slovačka državna osnovna škola i imala dva školska pečata (ćirilični i latinični). Od 1929. godine umesto srpskih, uvedena su jugoslovenska odelenja, a umesto slovačkih, odelenja čehoslovačkog nastavnog jezika.
Od 1919. godine škola je više puta menjala ime. Pod imenom Srpska državna osnovna škola – Slovačka državna osnovna škola radila je od 1919. godine do 1930. kada menja naziv u Državna osnovna škola, od 1934. radi kao Državna narodna škola „Dr Svetozar Miletić”, od 1944. Osnovna škola – Silbaš, od 1955. do 1957. kao Osmogodišnja škola Silbaš.
Tadašnji učiteljski kolektiv 1956. godine uputio je Predlog Sreskom narodnom odboru u Bačkoj Palanci da se izvrši preimenovanje škole koji je naišao na pozitivan odgovor. Rešenje je stiglo 14. aprila 1957. godine. Od tog datuma škola zvanično dobija novo ime Osmogodišnja škola „Braća Novakov“ koje zadržava do današnjih dana. Osmogodišnjoj školi u Silbašu 1959. godine pripojena je škola u Paragama, a 1973. godine i škola u Despotovu.
Najviše silbaških đaka upisanih u prvi razred bilo je školske 1940./41. godinu, 62 u jugoslovensko i 69 u odelenje na čehoslovačkom nastavnom jeziku. Školske 2017./2018. godinu u prvi razred Osmogodišnje škole „Braća Novakov“ upisano je 18 učenika Silbašana, 17 na srpskom i 1 učenica na slovačkom jeziku.
[wonderplugin_slider id=13]
