Žiča je srpski srednjovekovni manastir iz prve polovine XIII veka, koji se nalazi u blizini Kraljeva i pripada Eparhiji žičkoj Srpske pravoslavne crkva.
Podigao ju je prvi kralj Srbije, Stefan Nemanjić (veliki župan 1196—1217, kralj 1217—1228), od 1206. do 1221. godine, a značajnu ulogu u njenom podizanju imao je i njegov brat, sveti Sava (1219—1233).
Posle sticanja crkvene samostalnosti 1219. godine, u Žiči je smešteno sedište autokefalne srpske arhiepiskopije.Početkom poslednje decenije XIII veka, manastir je stradao u napadu Tatara, posle čega je sedište arhiepiskopije preneto u Svete Apostole kod Peći, a sam manastir je početkom XIV veka obnovio kralj Milutin (1282—1321). Tokom srednjeg veka, u Žiči su ustoličavani episkopi i ovenčavani kraljevi iz dinastije Nemanjića, zbog čega je poznata i kao Sedmovrata.
Kada od Kraljeva, grada koji je poznat i kao „srce Šumadije“, krenete ka Mataruškoj Banji naići ćete na Žiču. Manastir u kome je krunisan prvi srpski kralj Stefan Prvovenčani, prepoznaćete po zagasito crvenoj fasadi, ali i neobično lepoj prirodi u čijem se zagrljaju nalazi. Prizor koji otkriva imponzantan manastirski kompleks, prvi je razlog zbog koga ćete poželeti da zavirite u njegovu unutrašnjost…
Velika manastirska crkva je ono što će vam prvo privući pažnju. A onda i jedinstevno uklopljen, prepoznatljivi raški stil, koji gotovo bez izuzetka ostavlja snažan utisak. Zato se pripremite da neko vreme provedete u proučavanju zanimljivih detalja i ukrasa koje krase fasade crkve Svetog Spasa, severne kapele posvećene Svetom Savi i južne namenjene Svetom Arhiđakonu Stefanu.
Žiču nisu štedeli ratovi, razaranja, a ni vremenske neprilike. U mnogobrojnim pljačkaškim pohodima, vredne relikvije su odnete a većina slikarstva uništena. Od bogatog dekora i vrednog freskopisa, danas su očuvani samo delovi. Ipak, manastir u plodnoj ravnici nadomak Kraljeva ostao je da dostojanstveno stoji, a njegova unutrašnjost da zrači lepotom, veličanstvenošću i šarmom.
Ono što svakako ne smete propustiti, jesu očuvane freske. U severnoj i južnoj pevnici očuvani su Apostoli, Raspeće i delovi Skidanja sa krsta, a u najznačajnije spadaju one nastale u periodu od 1309. do 1316. godine. Neke od njih su Uspenje Bogorodice na zapadnom zidu naosa, povelja Stefana Prvovenčanog, portreti Stefana Prvovenčanog i njegovog sina, kao i likovi Apostola Petra i Pavla.
Preko osamsto godina postojanja, učinile su da se za ovaj manastirski kompleks vežu mnogobrojna verovanja, predanja i mitovi. Najpoznatija legenda koja je ugrađena i u grb Kraljeva, kaže da će se nakon Stefana Prvovenčanog, u Žiči krunisati još šest kraljeva i za svakoga će biti otvorena a zatim i zazidana po jedna vrata. Zbog toga je i ostao naziv “sedmovrata Žiča”.
Tu su i mnogobrojne priče o nastanku, stradanjima i uzbudljivim preokretima koji su obeležili burnu istoriju ovog spomenika kulture od izuzetnog značaja. Zanimljiva predanja i neobična verovanja možete čuti od gostoprimljivih meštana i ljubaznih monahinja.
Srpska svetinja smeštena je među mirisnim livadama jednog od najlepših predela Srbije. Planine Stolovi, Goč i Radočelo, Seoski turizam Lopatnica, srednjovekovni grad Maglič, dolina jorgovana, Mataruška Banja, manastiri Studenica i Gradac, “Veseli spust” dolinom Ibra…
Pogledaj: U manastiru Velika Remeta pronađen tekst jevanđelja iz 1580. godine
